Fotosel Röle Nedir? Nerelerde Kullanılır?

Aydınlatma sektöründe sıkça kullanılan fotosel röleleri, elektrik anahtarlama ürünlerinden bir tanesi olan röleler grubundadır ve temel anlamda gün ışığı prensibine bağlı olarak iki ayrı devreyi birbirine bağlarlar.
Aydınlatma sistemlerinde kullanılan bu röleler, günlük hayatımızda çokça karşılaştığımız fakat muhtemelen dikkatimizi hiç çekmemiş ürünler olabilir. Aslında bu ürünlerin mağazaların vitrinlerinde, sokak ve cadde aydınlatmalarında kullanıldığını söylesek eminiz ki bakış açınız değişecektir.
Fotoselli röleleri, aynı amaçlarla kullanılan astronomik zaman rölelerinden ayıran en önemli fark; röle ile birlikte kullanılan gözdür. Bu göz LDR (light dependent resistor) denilen, ışık şiddeti ile direnci değişen bir devre elemanıdır, diğer bir deyişle bu gözün görevi ışık şiddetini algılayarak aydınlatma sisteminin açılması veya kapanması için röleye bilgi vermektir.
Fotosel röleleri incelediğinizde “lüks (lux)” kavramı ile karşılaşırsınız. “lüks” aydınlatma birimidir ve ortamdaki ışık şiddetine göre değişiklik gösterir. Fotosel röleler eğer ışık şiddeti ayarlanmış lüks değerinden düşük ise kısa bir bekleme süresi sonunda sistemi açar, yüksekse sistemi kapatır. Bu kısa bekleme süresi devreyi anlık ışık değişikliklerine karşı korumak içindir.

Özetle; aydınlatma sistemlerinin güneş batıp karanlık çöktüğünde otomatik olarak devreye alınması, gün aydınlandığında ise devreden çıkartılması şeklinde bir ihtiyacınız var ise ENTES FG serisi fotosel röleleri kullanabilirsiniz. 

Fotosel Röle Nedir? 

           Fotosel röle, ışık sensörleri aracılığıyla çevresel ışık seviyelerini algılayarak elektrik devrelerini kontrol eden bir tür otomatik anahtardır. Bu teknoloji, genellikle aydınlatma sistemlerinde kullanılır ve amacı, ortamın ışık düzeyine bağlı olarak lamba veya diğer aydınlatma cihazlarını otomatik olarak açıp kapatmaktır. Fotosel röleler, özellikle dış mekân aydınlatmasında ve sokak lambalarında yaygın olarak kullanılır. Gündüzleri ortamdaki doğal ışık yeterli olduğunda, fotosel röleler ışıkları kapatır ve enerji tasarrufu sağlar. Ancak gece veya loş ışık koşullarında, fotosel röleler ışıkları otomatik olarak açar, böylece güvenlik ve görünürlük artar.

          Fotosel rölelerin avantajları arasında enerji verimliliği, otomatik kontrol, düşük bakım gereksinimi ve çevre dostu işleyiş bulunmaktadır. Bu özellikleri sayesinde, fotosel röleler, çeşitli uygulama alanlarında kullanılan etkili bir aydınlatma kontrol çözümü sunar.

Fotosel Röle Ne İşe Yarar?

         “Fotosel röle ne işe yarar?” diye bakacak olursak; fotosel röle, çevresel ışık düzeylerini algılayarak otomatik bir şekilde aydınlatma sistemlerini kontrol eden bir cihazdır. Genellikle dış mekân aydınlatmasında ve sokak lambalarında kullanılan bu teknoloji, günün farklı zamanlarında ortamdaki ışık seviyelerine duyarlı bir şekilde tepki verir. Fotosel röleler, özellikle gündüzleri doğal ışığın yeterli olduğu durumlarda, aydınlatma sistemlerini kapatır ve enerji tasarrufu sağlar. Bu sayede, kullanılan alanda gerekli olmayan sürekli aydınlatma engellenerek çevresel sürdürülebilirlik ve ekonomik avantajlar elde edilir.
         Ayrıca, fotosel röleler gece veya loş ışık koşullarında otomatik olarak devreye girer ve aydınlatma sistemlerini açar. Bu özellik, güvenlik önlemlerini artırmak ve görünürlüğü sağlamak açısından önemlidir. Fotosel röleler, kullanıcıya manuel bir müdahalede bulunma ihtiyacını ortadan kaldırarak, aydınlatma kontrolünü etkili bir şekilde optimize eder ve kullanıcılara konforlu ve güvenli bir aydınlatma deneyimi sunar.

Fotosel Röle Nerelerde Kullanılır?

Fotosel röleler nerelerde kullanıldığını inceleyelim:

1. Dış Mekân Aydınlatması:

2. Güvenlik Aydınlatması:

         • Güvenlik kameraları, fotosel röleler sayesinde belirli bir düzeyin altındaki ışık koşullarında otomatik olarak aktive edilen aydınlatma ile daha etkili çalışabilir.

3. Reklam Panoları ve Tabelalar:

          • Reklam panoları ve şehir içindeki tabelalar, gün batımı sonrasında görünürlüğü artırmak için fotosel rölelerle kontrol edilebilir.

          • Açık veya kapalı otoparklarda, fotosel röleler enerji tasarrufu sağlayarak araç trafiği ve güvenliği artırabilir.

5. Cadde Aydınlatması:

         • Şehirlerdeki ana cadde ve bulvarlardaki aydınlatma sistemleri, fotosel rölelerle trafik akışına bağlı olarak ayarlanabilir.

6. Endüstriyel Alanlar:

         • Fabrika dış alanları ve depo çevreleri gibi endüstriyel alanlarda, fotosel röleler enerji maliyetlerini düşürerek güvenlik ve iş verimliliğini artırabilir.

7. Yol ve Tünel Aydınlatması:

         • Otobanlar, yollar ve tünellerde, fotosel röleler geceleyin veya kötü hava koşullarında otomatik olarak aydınlatmayı yönetebilir.

Fotosel Röle Nasıl Çalışır?

          Fotosel röle, genellikle ışık seviyelerini algılamak ve bu bilgiye göre bir elektrik devresini kontrol etmek amacıyla kullanılan bir elektronik bileşendir. Bu röleler, fotosensör adı verilen ışık sensörleri kullanarak çevrelerindeki ışık düzeyini sürekli olarak ölçerler. Fotosensör, çeşitli teknolojilere dayanabilir, ancak en yaygın olanı fotodirençlerdir. Fotodirençler, ışığa maruz kaldıklarında direnç değerlerinde bir değişiklik gösterirler.

          Fotosel rölenin çalışma prensibi, fotosensör tarafından algılanan ışık düzeyine bağlı olarak bir çıkış sinyali üretmektir. Eğer ortamdaki ışık seviyesi belirlenen bir eşik değerinin altına düşerse, röle devreye girer ve bağlı olduğu elektrik devresini açar ya da kapatır. Bu özellik, genellikle dış mekân aydınlatma sistemlerinde veya otomatik kapı kontrol sistemlerinde kullanılır. Fotosel röleler, enerji tasarrufu sağlamak, otomasyonu artırmak ve güvenliği iyileştirmek gibi çeşitli uygulamalarda kullanılarak, modern elektrik sistemlerinde önemli bir role sahiptirler.

ENTES Fotosel Röleleri Nedir ve Bağlantısı Nasıl Yapılır?

          FG tipi fotosel röleler, bir ışık sensörüne (göz) bağlı olarak gün ışığını izleme ilkesiyle çalışır. Genel olarak, bahçelerde, caddelerde veya dükkân vitrinlerinde karanlık bastırdığında aydınlatma sistemlerini devreye alıp, gün ışığında devreden çıkartacak şekilde görev yaparlar. Fotosel göz ısıya dayanıklı, su geçirmez akrilik bir koruma kabının içinde yer alır (boyutları için aşağıya bakınız). Fotosel göz hava geçirmez madde ile kaplı bir CdS foto direnç olup, direnci ortamın ışık şiddetine bağlı olarak değişmektedir. Aşağıdaki grafikte fotosel gözün ışık şiddeti ile direncinin nasıl değiştiği görülmektedir. 

         Eğer ışık şiddeti ayarlanmış lux değerinden düşük ise röle belli bir zaman gecikmesi sonunda çeker. FG türü fotosel rölelerindeki bu gecikme özelliği, kısa aralıklı ve yüksek şiddetli ışıklara karşı korunma amacıyla yer almaktadır. Model türüne bağlı olarak çekme ve bırakma gecikme mekanizması 5 ve 45 sn’lik, Lux ayarı ise 1 ve 10 Lux’lük bir aralıkta değişir. Fotosel rölelerinde belli bir ayar amacıyla bir düğmeye dokunulduğunda 60 sn kadar beklemek gerekir. Ayarlamalar sırasında dikkat edilmesi gereken diğer bir önemli nokta ise kış zamanı gün ışığının şiddetinin 10 Lux’den 1 Lux’e yaklaşık 5 dakikada, yazın ise 20 dakikada düşmesidir. TEDAŞ tarafından öngörülen ideal çalışma noktası, ışık şiddeti ayarı 3 Lux ve gecikme ayarı 40 saniyedir. 

Not: FG-4T fotosel rölesi rezistif yük sürmek için tasarlanmıştır. Kontaktör sürmek için maksimum 1kΩ dirence sahip kontaktörler tercih edilmelidir.

ENTES Röle Tipleri:

ENTES Fotosel Rölelerinin 4 farklı modeli mevcuttur. 

Bunlar; 

ENTES Fotosel Röleler hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.

''Elektrik Sisteminde Kullanılan Aşırı Akım Rölesi Nedir?'' isimli blog yazımızı okumak için tıklayın.